Er gédour, pouèmo d'un pialut bretoun

La guerro èro à l’encop un devér e un patiras per belcop de souldats. Sufis de nous remembra ço qu’escriviou lou Prouvençau Francés Pouzol ou G. de la Malouteyro dien la revisto velaienco « l’Ecò dei bousquetou », que se planhio del freid que fazio dien la valado de la Woëvre en febrié de 1916.

Retrouban la mèmo ambivalenço chal grond barde bretoun Iann-Pièr Calloc’h.

Lou dilun de Paschos de 1917, dous jours abons de se faire tua, escrivio à soun amic Iwan En Diberdér :

« Kenavo Iwan, Lous é er brezél. Chetu. »

(Adieu Ivan, gourlo es la guerro. Vaqui.)

Avio escrit gaire dabons

Er Gédour

Me zo er Gédour braz én é saù ar er hleu.

Goud e hran petra on ha me oér petra hran :

Iné Kornog, hé douar, hé merhed hag hé bleu,

Oll kened er bed é, en noz-man, e viran.

Ker é péin er glod, marsé. Na petra vern ?

Anùeu er ré kouéhet, douar Arvor o miro :

Me zo eur stérenn splann ar dal Frans é lugern,

Me zo er Gédour braz ar saù evid é vro.

Eid boud aman, lesket em-es me zi, me zud ;

Ihuélloh é ’n dléad ’m es um staget dohtoñ :

Na mab, na breur ! Er Gédour on, beuneg ha mud,

Ar harzeu er retér me zo ’r garreg breton.

                   Yann-Pièr Calloc’h

Sèi lou grond vilhadour d’en pè à la barrièro.

Sabi be ço que sèi, sabi be ço que fau :

L’amo de l’oèst, sa terro, sas drollos e sei flours,

Acò’s touto la beltat del mounde, qu’aquesto nueit apari.

Char pagarèi l’ounour, bessai. E puèi qu’enchau ?

Li noums de li toumbats, la terro d’Armor li gardarò :

Sèi un lugrô brilhant que dardalho al frount de la Franço,

Sèi lou grond vilhadour d’en pè per soun païs.

Per èsse eici, èi quitat moun oustau e mi gents :

Mai nalt dien lou dever alquau me sèi lhigat :

Pas de filh, pas de fraire ! Sèi lou vilhaire sourne e mut,

I frountièros de l’èst sèi lou roucas bretoun !

                       Iann-Pièr Calloc’h

(tuat al frount lou detz d’abril de 1917, à l’aje de vint-o-sièi ons)

Aquel d’aqui ourio pas pourtat l’uniforme SS coumo li Breizh-atao